E π A π Δ π Δ ª π È Â ÚÈÛË ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ A Ì ÓÙÈÔ ÎÔÚ ÏË KˆÓÛÙ ÓÙ ÓÔ KÔÌÓ ÙÛ TfiÌÔ A' OÈÎÈ Î Î È ÏÏ ÌË EappleÈÎ Ó Ó Aapplefi ÏËÙ
Oικιακά και άλλα μη Eπικίνδυνα Aπόβλητα Σημείωση Το ΕΑΠ είναι υπεύθυνο για την επιμέλεια έκδοσης και την ανάπτυξη των κειμένων σύμφωνα με τη Μεθοδολογία της εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. Για την επιστημονική αρτιότητα και πληρότητα των συγγραμμάτων την αποκλειστική ευθύνη φέρουν οι συγγραφείς, κριτικοί αναγνώστες και ακαδημαϊκοί υπεύθυνοι που ανέλαβαν το έργο αυτό.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας Πρόγραμμα Σπουδών ΔIAXEIPIΣH AΠOBΛHTΩN Θεματική Ενότητα ΔIAXEIPIΣH ΣΤΕΡΕΩΝ AΠOBΛHTΩN Τόμος A' Oικιακά και άλλα μη Eπικίνδυνα Aπόβλητα AΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΣΚΟΡΔΙΛΗΣ Διδάκτωρ Xημικός Mηχανικός Προϊστάμενος Yπηρεσίας Eναλλακτικής Διαχείρισης Στερεών Aποβλήτων YΠEXΩΔE KΩNΣTANTINOΣ KOMNITΣAΣ Aναπληρωτής Kαθηγητής Tμήματος Mηχανικών Oρυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Kρήτης ΠATPA 2004
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας Πρόγραμμα Σπουδών ΔIAXEIPIΣH AΠOBΛHTΩN Θεματική Ενότητα ΔIAXEIPIΣH ΣΤΕΡΕΩN AΠOBΛHTΩN Τόμος A' Oικιακά και άλλα μη Eπικίνδυνα Aπόβλητα Συγγραφή AΔAMANTIOΣ ΣKOPΔIΛHΣ Διδάκτωρ Xημικός Mηχανικός Προϊστάμενος Yπηρεσίας Eναλλακτικής Διαχείρισης Στερεών Aποβλήτων YΠEXΩΔE KΩNΣTANTINOΣ KOMNITΣAΣ Aναπληρωτής Kαθηγητής Tμήματος Mηχανικών Oρυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Kρήτης Κριτική Ανάγνωση XΡΗΣΤΟΣ KΟΡΔΟΥΛΗΣ Aναπληρωτής Kαθηγητής Tμήματος Xημείας Πανεπιστημίου Πατρών Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος για την επιστημονική επιμέλεια του τόμου ΓEΩPΓIOΣ ΦEPENTINOΣ Kαθηγητής Tμήματος Γεωλογίας Πανεπιστημίου Πατρών Επιμέλεια στη μέθοδο της εκπαίδευσης από απόσταση MΑΡΙΝΑ KΟΥΣΑΘΑΝΑ Γλωσσική Επιμέλεια ΣTEΦANOΣ ΣKAPΠEΛOΣ Συντονισμός ανάπτυξης εκπαιδευτικού υλικού και γενική επιμέλεια των εκδόσεων ΟΜΑΔΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΕΑΠ / 1997 2004 ISBN: 960 538 371 3 Kωδικός Έκδοσης: ΔIA 51/1 Copyright 2004 για την Ελλάδα και όλο τον κόσμο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Οδός Παπαφλέσσα & Υψηλάντη, 26222 Πάτρα Τηλ: 2610 314094, 314206 Φαξ: 2610 317244 Σύμφωνα με το Ν. 2121/1993, απαγορεύεται η συνολική ή αποσπασματική αναδημοσίευση του βιβλίου αυτού ή η αναπαραγωγή του με οποιοδήποτε μέσο χωρίς την άδεια του εκδότη.
ÂÚÈ fiìâó ÈÎÈ Î Î È ÕÏÏ ÌË EappleÈÎ Ó Ó ÙÂÚ Aapplefi ÏËÙ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 11 K º π 1 ÂÛÌÈÎfi Ï ÛÈÔ ÁÈ ÙËÓ È Â ÚÈÛË ÙˆÓ OÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÕÏÏˆÓ ÌË EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 17 1.1 Νομοθεσία για τα οικιακά και άλλα μη επικίνδυνα στερεά απόβλητα... 19 1.2 Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων... 25 1.3 Δημόσια Υγιεινή και στερεά απόβλητα... 29 Σύνοψη... 32 Bιβλιογραφία... 33 K º π 2 ËÁ, T ÍÈÓfiÌËÛË, ÛÙ ÛË Î È EÏ ÈÛÙÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ OÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÕÏÏˆÓ ÌË EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 35 2.1 Πηγές στερεών αποβλήτων... 37 2.2 Χαρακτηριστικά και παραγωγή των οικιακών και άλλων μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων... 37 2.3 Ελαχιστοποίηση της παραγωγής των οικιακών απορριμμάτων... 42 Σύνοψη... 46 Bιβλιογραφία... 47
6 Oπ π π ª π π À A μ Δ K º π 3 ÚÔÛˆÚÈÓ AappleÔı ΠÛË Î È MÂÙ ÊÔÚ ÙˆÓ OÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÌË EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές.παρατηρήσεις... 49 3.1 Μέθοδοι και συστήματα προσωρινής αποθήκευσης και συλλογής... 51 3.2 Συστήματα μεταφοράς μεταφόρτωσης... 56 3.2.1 Συστήματα μεταφοράς... 56 3.2.2 Σταθμοί μεταφόρτωσης... 58 Σύνοψη... 61 Bιβλιογραφία... 62 K º π 4 È ÏÔÁ OÈÎÈ ÎÒÓ EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 63 4.1 Διαλογή των απορριμμάτων στη παραγωγή τους... 65 4.1.1 Συγκέντρωση υλικών σε ειδικά κέντρα (Κεντρικά σημεία)... 65 4.1.2 Συλλογή σε ειδικούς κάδους... 66 4.1.3 Συλλογή «πόρτα πόρτα»... 66 4.1.4 Κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών... 67 4.1.5 Ανακτώμενα προϊόντα... 67 4.1.6 Ενημέρωση... 71 4.2 Μηχανική διαλογή των οικιακών και άλλων μη επικίνδυνων... 73 4.2.1 Εγκαταστάσεις μηχανικής διαλογής... 74 4.2.2 Εγκαταστάσεις μηχανικής διαλογής... 83 Σύνοψη... 85 Bιβλιογραφία... 86 K º π 5 μèôïôáèî EappleÂÍÂÚÁ Û ÙˆÓ OÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÕÏÏˆÓ ÌË EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 87
ƒπ à ª 7 5.1 Αερόβια διαδικασία... 89 5.2 Αναερόβια επεξεργασία... 101 Σύνοψη... 105 Bιβλιογραφία... 106 K º π 6 ÂÚÌÈÎ EappleÂÍÂÚÁ Û OÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÕÏÏˆÓ ÌË EappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 107 6.1 Καύση των οικιακών και άλλων μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων... 109 6.1.1 Χώρος υποδοχής Τροφοδοσία... 110 6.1.2 Εστία καύσης με σύστημα εσχάρων... 113 6.1.3 Ρευστοποιημένη κλίνη... 114 6.1.4 Περιστροφικός κλίβανος... 116 6.1.5 Κλιμακωτός κλίβανος... 117 6.1.6 Σύστημα απομάκρυνσης υπολειμμάτων καύσης... 117 6.1.7 Λέβητες... 118 6.1.8 Αξιοποίηση θερμότητας... 120 6.2 Εκπομπές αποβλήτων από τις εγκαταστάσεις καύσης... 120 6.3 Καθαρισμός καυσαερίων καύσης απορριμμάτων από σωματίδια... 121 6.4 Καθαρισμός καυσαερίων καύσης απορριμμάτων από τοξικά αέρια... 125 6.5 Στερεά απόβλητα μονάδων καύσης απορριμμάτων... 128 6.6 Υγρά απόβλητα μονάδων καύσης απορριμμάτων... 128 6.7 Άλλες θερμικές μέθοδοι επεξεργασίας στερεών οικιακών και άλλων μη επικίνδυνων αποβλήτων... 128 6.7.1 Πυρόλυση... 128 6.7.2 Απαερίωση... 129 6.7.3 Υδρογόνωση Υδρόλυση... 129 Σύνοψη... 132 Bιβλιογραφία... 133
8 Oπ π π ª π π À A μ Δ K º π 7 È ıâûë ÙÂÚÂÒÓ AappleÔ Ï ÙˆÓ Û ÃÒÚÔ ÀÁÂÈÔÓÔÌÈÎ Δ Ê appleôúúèìì ÙˆÓ (Ã.À.Δ..) Eισαγωγικές.παρατηρήσεις... 135 7.1 Θεσμικό πλαίσιο... 137 7.2 Επιλογή των Χώρων Υγειονομικής Ταφής... 139 7.2.1 Κριτήρια επιλογής... 139 7.2.2 Υδρογεωλογικά κριτήρια... 139 7.2.3 Μεθοδολογία επιλογής Χ.Υ.Τ.Α.... 141 7.3 Σχεδιασμός και Τεχνική υποδομή των Χ.Υ.Τ.Α.... 145 7.3.1 Διαμόρφωση της μόνωσης της βάσης του Χ.Υ.Τ.Α.... 146 7.3.2 Παραγωγή και διαχείριση στραγγισμάτων... 149 7.3.3 Διαχείριση βιοαερίου... 161 7.3.4 Τελική επικάλυψη.... 168 7.4 Λειτουργία, έλεγχος και παρακολούθηση του Χώρου Υγειονομικής Ταφής των Απορριμμάτων... 172 Σύνοψη... 177 Bιβλιογραφία... 178 K º π 8 ÂÚÌÈÎ ÂappleÂÍÂÚÁ Û ÔÈÎÈ ÎÒÓ Î È ÏÏˆÓ ÌË ÂappleÈÎ Ó ÓˆÓ ÛÙÂÚÂÒÓ appleô Ï ÙˆÓ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 181 8.1 Υλικά Κατεδάφισης... 184 8.2 Σχεδιασμός και χαρακτηριστικά λειτουργίας των μονάδων υποδοχής και επεξεργασίας υλικών κατεδάφισης... 186 8.3 Επικίνδυνα υλικά κατεδάφισης... 190 Σύνοψη... 194 Bιβλιογραφία... 195
ƒπ à ª 9 K º π 9 ÙÂÚ ªÂÙ ÏÏ ÙÈÎ Î È ªÂÙ ÏÏÔ ÚÁÈÎ applefi ÏËÙ Eισαγωγικές παρατηρήσεις... 197 9.1 Μεταλλευτικά απόβλητα... 199 9.2 Μεταλλουργικά απόβλητα... 201 9.3 Απόβλητα εμπλουτισμού μεταλλευμάτων και ορυκτών... 205 9.4 Δευτερογενής επεξεργασία μεταλλευτικών και μεταλλουργικών αποβλήτων... 208 Σύνοψη... 212 Bιβλιογραφία... 213 Προσάρτημα I... 215 Προσάρτημα II... 218 Aπαντήσεις Aσκήσεων Aυτοαξιολόγησης... 249 Aπαντήσεις Δραστηριοτήτων... 261